Het dorp Heppeneert

Heppeneert vandaag is anders dan vroeger. Dit kleine Maasdorpje had en heeft zijn roots nog steeds in de landbouw. De boerenstiel is er nog steeds aanwezig. De uitgestrekte weilanden en akkers vormen het kader dat landelijke rust uitstraalt. Dit geeft aan de bezoeker in de opeenvolgende seizoenen, een variatie aan uitzicht en beleving met steeds een direct verbonden gevoel met moeder natuur.

Een generatie terug werd nog bijna huis voor huis geboerd, vandaag bekeken weliswaar kleinschalig. Nu blijven er daarvan nog een viertal aktieve landbouwbedrijven over. Deze zijn divers in veehouderij en teelten, van melkvee, vleesvee naar akkerbouw en grove groenten. Deze bedrijven zijn dermate modern uitgebouwd en opgevat dat ze waarborgen dat er in Heppeneert nog generaties zal geboerd worden.

Dit boerengebied in één van de laatste Maasmeanders, is lang gevrijwaard gebleven van ontgrinding. Toch komen de baggeraars steeds dichterbij, dit zowel aan Belgische als aan Nederlandse zijde. Het is voor het authentieke beeld van dit kerkdorpje te hopen dat in de toekomst de geklasseerde Catharinaweerd, die nog steeds de navelstreng vormt met de Maas, onaangeroerd blijft.

Deze landbouw heeft hierover steeds gewaakt en ligt aan de basis dat dit Maaspareltje niet is uitgegroeid tot een grotere woonkern. Het is een oase van rust in de wijdse open ruimte gebleven.

Enkel op ruimten tussen de vroegere boerderijen is door lintbebouwing een aantal woonkavels opgevuld met recentere bewoning. Dat houdt de leefbaarheid van deze kleine gemeenschap op peil doordat jonge gezinnen er zijn kunnen blijven of andere, zeker de laatste jaren, zich in Heppeneert hebben kunnen vestigen. De laatste bouwplaats is echter recent ingenomen.

Een goedgekeurd ruimtelijk structuurplan van 2013 vormt de garantie dat dit typisch Maaslands dorpje niet ontsierd wordt door een grote nieuwe verkaveling. Enkele vroegere bedrijfsgebouwen welke niet meer voor landbouwdoeleinden gebruikt worden kunnen deels een woonfunctie krijgen. Dit weert verloedering en verkrotting van gebouwtjes wiens tijd vervlogen is. Tegelijkertijd wordt zo geen afbreuk gedaan aan het authentiek landelijk karakter van Heppeneert.

Wie Heppeneert kent weet dat er maar één kant van de weg naar het kerkje bebouwd is. Een oud gezegde ‘In Heppeneert bakt men de pannenkoek maar aan één kant’ is ook vandaag nog steeds typerend.

Aan de andere kant is er het zogenaamde muurtje, verankerd op een winterdijk, dat de bewoning afzoomt van de weidse Catharinaweerd. Een weilandendiversiteit met wat typische canadabomen die door de Maas in haar meander geboetseerd is. Deze waterkeringsmuur en dijk door de vroegere bewoners aangelegd na de overstromingen van 1926, doet nog steeds dienst en moet hun ’hebben en houden’ beschermen tegen de grillen van de Maas.

De Maas is immers nog steeds een regenrivier die met hevige regen bij zuiderwind en/of smeltende sneeuw kan zwellen tot een bedreigende stroom die over alles heen walst. Recentelijk nog, met Kerst ’93, werd het hele dorpje daarvoor enkele dagen geëvacueerd.

Ondanks de stroomverbredingswerken die recent in de Maasvallei hogerop voor zogenaamde veiligheid zijn uitgevoerd blijft hier dit risico nog steeds bestaan. Immers de stroomafwaarts nabij gelegen, onveranderde Maasbrug vormt nog altijd een flessenhals bij hoog water. Door het recent menselijk ingrijpen stroomopwaarts, kan deze flessenhals in de toekomst een nog grotere vloed te verwerken krijgen met alle gevolgen voor het kleine Heppeneert.

Heppeneert is nog steeds een autonome parochie die vandaag is uitgegroeid tot een druk bezocht bedevaartsoord. Dit kon in het verleden maar ook vandaag alleen maar omdat dat gedragen wordt door een groep vrijwilligers, grotendeels inwoners van Heppeneert . Ze zetten voor de kerkbezoekers steeds in alles hun beste beentje voor.

Een ‘grote groep’ echter in verhouding met de kleine gemeenschap, klein en groot samen. Het gevoel van daarin een maatschappelijke opdracht te hebben ter invulling van de noden van bedevaarders zit als het ware in hun genen ingebakken. Dit maakt van het bedevaartsoord dan ook wat het is vandaag en geeft tevens aan de bewoners een unieke verbondenheid met één rode draad ‘Fier zijn op hun Heppeneert‘ en terecht. Recent nog werd het hele Mariapark gerenoveerd en zal de bezoeker zich verrast voelen door een nieuwe mooie toegang naar het kerkje.

Heppeneert is altijd ontvankelijk geweest voor deze bedevaarders, denk maar aan het vroegere ‘Gasthof van O.L.Vrouw van Rust’, gebouwd in 1893, dat met zijn veertien overnachtingskamers een beetje voor was op zijn tijd. Toen waren er ook nog een vijftal cafés en dat in een boerendorpje met amper een honderdtal inwoners!

Bijna een generatie geleden sloot de laatste drankgelegenheid hier haar deuren. Vandaag zijn er opnieuw een drietal bloeiende drank- en eetgelegenheden en een tweetal bed and breakfasts, voor ieder wat wils. Dit alles naast de parochiezaal ‘De Kaartridder‘ die al meer dan vijftig jaren dienst doet als opvang van georganiseerde bedevaarten. Dat Heppeneert naast de meer dan honderdduizend jaarlijkse pelgrims ook langs het Limburgse fietsenroutenetwerk ligt, is voor deze horeca een extra troef. Het is er dus altijd warm en erg gezellig.

Aan wandelgelegenheden ontbreekt het niet in Heppeneert. Zo is er de relatief korte kapelletjestocht waarop ook het vermaarde ‘Duivelsbruggetje’ ligt. Wil je meer proeven van de wijdere omgeving en zelfs op de Maasoevers wandelen dan is er ‘wandel de boer op’. Tenslotte heeft Limburgs landschap recent nog enkele wandelverbindingen uitgestippeld naar Maaseik en het nabijgelegen Elen.

In 2015 bij verbeteringswerken aan de winterdijk is daar ook een pelgrimspad van de Maasbrug in Maaseik naar Heppeneert bij gecreëerd. Dit pad wordt nu ook gebruikt door de compostellagangers, al hebben die nog een hele weg te gaan!

Daarom, ook voor hen, even verpozen in dit kleine Heppeneert en genieten van de natuur en het landelijk uitzicht, zal versterkend werken en dat doet deugd voor iedereen!

Tot binnenkort in Heppeneert !